HOCHTIEF PPP Solutions optimaliseert infrastructuurprojecten gedurende hun gehele levenscyclus. In samenwerking met het SAAone snelwegproject (A1/A6) deden ze een beroep op het onderzoeksteam van Naturalis om een scorekaart te ontwikkelen die laat zien welke maatregelen bijdragen aan een biodiverse berm en welke zelfs schadelijk zijn, en welke natuurlijke diensten eraan gekoppeld zijn. Zoals plaagbestrijding, of het bevorderen van bodemvruchtbaarheid.
Voordelenvan biodiversiteit
Wat zijn de ecosysteemdiensten van natuurinclusief bermbeheer? HOCHTIEF PPP Solutions (hierna HOCHTIEF), verantwoordelijk voor de ontwikkeling en het onderhoud van veel wegen en hun bermen, voert al diverse (groene) maatregelen uit om de biodiversiteit in de bermen en omliggende gebieden te vergroten, zoals in het SAAone-project (A1/A6). De directe en indirecte effecten van deze maatregelen zijn echter niet altijd duidelijk. Daarom deden ze een beroep op het onderzoeksteam van Naturalis, waaronder Naturalis-onderzoeker Lotte Vroomans, die inzichtelijk maakte welke maatregelen bijdragen aan een biodiverse berm en hoe ze zich verhouden tot de verschillende ecosysteemdiensten. Deze opgedane kennis is samengevat op een overzichtelijke poster en scorekaart.
Nederlandsnatuurnetwerk
Bij een natuurgebied in Nederland denk je misschien niet snel aan de bermen langs wegen, wateren en spoorlijnen. Toch beslaan deze bermen zo’n vijftienhonderd vierkante kilometer; de helft van het volledige natuurnetwerk in Nederland. Een gebied met veel potentie om de biodiversiteit in ons land te bevorderen. Bovendien betaalt de investering in natuurinclusief bermbeheer zichzelf in de loop van tijd terug in de vorm van ecosysteemdiensten, oftewel hulpbronnen van de natuur die positief bijdragen aan ons welzijn.
Impactop soortenrijkdom
Welke diensten tegenover het juiste natuurlijke bermbeheer staan maakt de scorekaart van Naturalis nu inzichtelijk. De scorekaart laat zien welke groepen organismen baat hebben bij de verschillende beheermaatregelen, en wat de algehele biodiversiteitscore is. Vervolgens kun je nagaan welke ecosysteemdiensten je kunt verwachten bij de desbetreffende maatregel.
Daarnaast laat de scorekaart maatregelen zien die niet zozeer bijdragen aan biodiversiteit, maar toch vaak uitgevoerd worden om de kosten te drukken. “Waar natuurinclusieve maatregelen natuurdiensten leveren, brengen natuurnegatieve maatregelen juist risico’s met zich mee”, legt Vroomans uit. Daarom laat de scorekaart zien welke impact deze natuurnpositieve én -negatieve maatregelen hebben. “Want een maatregel met een positieve impact op de biodiversiteit hoeft niet altijd duurder te zijn”, noemt Vroomans. Het onderzoeksteam verwacht met dit kennisproduct professionals werkzaam in groenbeheer en -beleid bewust te maken van hun impact op de lokale soortenrijkdom.
Extra aandachtvoor soorten
Wie de scorekaart opent, ziet een lijst van 33 maatregelen voor bermbeheer, ingedeeld in drie categorieën: maaibeheer, terrein en leefgebied, en faunavoorzieningen. Naturalis heeft deze lijst van maatregelen door experts laten beoordelen op hun bijdrage aan de biodiversiteit, specifiek voor verschillende groepen organismen. De experts in groenbeheer, (stads)ecologen en biologen maakten een inschatting van wat de impact is van dergelijke maatregelen op de lokale biodiversiteit, en beantwoorden de vraag: ‘welke soorten hebben baat bij dit bermbeheer?’. Daar is per groep organismen door Naturalis een puntensysteem aan gehangen , dat de biodiversiteitscore per maatregel weergeeft. Ook vulden ze de lijst aan met tips uit de praktijk, of welke soorten extra aandacht verdienen. Vervolgens is de koppeling gemaakt naar welke ecosysteemdiensten deze soorten leveren.
Scorevoor biodiversiteit
Alle impactvolle acties zijn terug te vinden in de bijbehorende poster, die aangevuld is met een achtergrondtabel met belangrijke do’s en don’ts voor de uitvoering, extra informatie en de gemiddelde biodiversiteitscores per maatregel. De lijst is breed toepasbaar voor groenbeheerders en beleidsmedewerkers, en kan ook gebruikt worden voor bermen langs provinciale wegen, het spoor of bij (smalle) stukken groen in woonwijken.
AmbitiesHOCHTIEF
Bij HOCHTIEF PPP Solutions is duurzaamheid een belangrijk speerpunt van de strategie. HOCHTIEF biedt oplossingen voor infrastructuur-vraagstukken en ontwikkelt en optimaliseert deze over de gehele levenscyclus. Duurzaamheid is een integraal onderdeel van deze levenscyclus-benadering. Hun duurzaamheidsplan omvat onder andere de verlaging van CO2-uitstoot, ter ondersteuning van het Akkoord van Parijs, om de opwarming van de aarde een halt toe te roepen. Ook zijn bescherming van biodiversiteit en water belangrijke facetten van hun strategie. HOCHTIEF realiseert zich dat hun projecten van invloed zijn op de natuurlijke omgeving, daarom streven ze ernaar dat deze effecten zo positief mogelijk zijn.
Zelf aan de slag
Gemotiveerd om zelf aan de slag te gaan met natuurlijk bermbeheer? Bekijk hier het pakket met:
Benieuwd hoe je de biodiversiteit in jouw berm naar een hoger niveau kunt tillen? Bekijk hier ons eerste pakket voor natuurlijk bermbeheer, met poster en beoordelingsmodel.
Ook interesse om samen te werken met Kennis Natuurlijk! ? Neem contact met ons op via: kennisnatuurlijk@naturalis.nl of lees meer over de samenwerking op www.naturalis.nl/kennisnatuurlijk.