Crustacea

De crustacea (kreeftachtigen) omvatten niet alleen krabben en kreeften, maar ook zeepokken en pissebedden. Naturalis heeft er zo'n 140.000, een van de grootste collecties op dit gebied ter wereld. Door de lange geschiedenis van verzamelen en onderzoek is deze rijk aan collectie type-exemplaren en soorten uit allerlei geografische gebieden. Het is een grote en actieve collectie. De vloeistofcollectie van Leiden heeft een taxonomische ordening. De collectie die afkomstig is van het Zoölogisch Museum Amsterdam wordt op dit moment in kaart gebracht en met de Leidse collectie gefuseerd.

Hoogtepunten

De kreeftachtigencollectie wordt voornamelijk bewaard op alcohol, maar er zijn ook (vaak historische) droge exemplaren en glaspreparaten. De Leidse collectie specialiseert zich in Decadopa (krabben, kreeften en garnalen). Voor de hele wereld is er een sterke dekking, maar met name het Indo-Pacifisch gebied is goed vertegenwoordigd. De tot heden bekende diversiteit is vaak sterk vertegenwoordigd. Deze collectie wordt dan ook vanuit de hele wereld intensief gebruikt voor onderzoek. Amsterdam kende juist een hele rijke geschiedenis aan onderzoek aan de Amphipoda (vlokreeften) en Copepoda (roeipootkreefen).

van De Haan
tot Holthuis

Deze collectie is bekend door de rijke geschiedenis en het formaat dat het door de tijd heeft gekregen. Er zijn verschillende boeken en belangrijke publicaties gepubliceerd over deze collectie en de personen die hierbij betrokken waren (e.g. Holthuis 1995; Fransen et al. 1997; Alsemgeest & Fransen 2016). Belangrijke namen die aan deze collectie gewerkt hebben zijn o.a. Wilhem de Haan (1801-1855), Jan Adrianus Herklots (1820-1872), Johannes Govertus de Man (1850-1930), Rutgerus Horst (1849-1930), Johan Jacob Tesch (1877-1954), Gustav Albert Stiasny (1877-1946), Willem Vervoort (1917-2010), Jan Hendrik Stock (1931-1997), Lipke Bijdeley Holthuis (1921-2008) en onze huidige onderzoekers.

Pot gekookte garnalen. Daar hoort een heel verhaal bij dat hier niet past.

Recent

Tegenwoordig staan symbiotische relaties van garnalen veel in het daglicht. Naast de talloze nieuwe soorten die er nog jaarlijks worden beschreven, wordt er ook veel gekeken naar de symbiotische relaties met hun gastheer, zoals koraal. Naast de garnalen wordt er ook veel actief onderzoek verricht aan de evolutionaire geschiedenis en biodiversiteit van grondwater kreeftachtigen. Vaak een zeer onbekende groep, maar ecologisch belangrijk door hun diversiteit en soms uitsluitende voorkomen in zoetwatergrotten, rivierbodems en warmwaterbronnen. In onze collectie die wekelijks nog groeit, valt dus nog ontzettend veel te ontdekken.

een witte garnaal op een oranje handschoen

Topstukken

De Japanse reuzenkrab die door Philipp Franz von Siebold uit Japan is meegenomen springt het meest in het oog. Andere kreeftachtigen zijn dan weer interessant omdat ze op de huid van walvissen of maanvissen leven. De reuzenpissebed bovenaan deze pagina is door de toenmalige conservator Lipke Bijdeley Holthuis zelf opgevist bij de Bahama's.