29 juli 2007 - Mauritius is een 40 bij 60 kilometer groot vulkanisch eiland in de Indische Oceaan, ongeveer 800 kilometer oostelijk van Madagaskar. Mare aux Songes ligt in het zuidoosten van het eiland, vlak aan zee bij de plaats Mahbourg. Op korte afstand van het moeras ligt het Fort Frederik Hendrik, dat in de zeventiende eeuw door de Vereenigde Oostindische Compagnie werd gebouwd.
Het moeras dat al van oudsher Mare aux Songes (zee van dromen) wordt genoemd ligt in de suikerrietplantage Mon Trsor et Mon Dsert, in een terrein dat is opgebouwd uit diepe delen en oprijzende steile wanden (zie hoogtelijnen op kaartje). Het gebied is ontstaan toen ongeveer 8000 jaar geleden een lavatunnel instortte.
De situatieter plaatse
Het moeras is in feite de opgevulde bodem van de ingestorte lavatunnel. In de loop van de tijd raakte de ontstane kuil opgevuld met modder en stenen die van de schuine hellingen naar beneden geleden.
Ook regenwater liep via de schuine hellingen in de kuil. Daardoor kon zich op de bodem ervan een moeras ontwikkelen waarin schildpadden, vissen en andere dieren leefden. Planten en dieren die dood gingen zakten naar de zuurstofloze moerasbodem. In de loop van de tijd raakten de resten doordrenkt met carbonaatrijk grondwater dat via de moerasbodem uit de ondergrond opwelde. Door deze processen ontstond op ongeveer een meter diepte een enorm rijke fossielenlaag, die door het moeras steeds onder water werd gehouden en zo de duizenden jaren ongestoord kon doorstaan, als in een tijdcapsule. De planten en dieren zijn afkomstig uit de directe omgeving. Ze horen dus bij elkaar en kunnen samen iets vertellen over het ecosysteem van de dodo, de meeste bekende bewoner van het oerlandschap van Mauritius .
Foto's: Kenneth Rijsdijk . De dodo-opgravingen vinden plaats in een voormalig moeras dat duidelijk dieper ligt dan het omringende landschap.
Moerassige omstandigheden in Mare aux Songes betekenen dat het er wemelde van de muskieten. Tegelijkertijd was het ook te nat voor de aanplant van suikkerriet. Om die reden is Mare aux Songes nooit in cultuur gebracht en ziet het gebied er ook nu nog oorspronkelijk uit. In de jaren veertig van de vorige eeuw heeft de Britse overheid (Mauritius was toen een Engelse kolonie) het moeras gedempt door op de bodem dikke lagen stenen aan te brengen. Met de drooglegging probeerde men malariamuggen uit te roeien. Onder de dikke puinlaag bevinden zich de honderden tot enkele duizenden jaren oude moerasafzettingen met fossielen van de toenmalige dieren- en plantenwereld.
Toekomstvan de vindplaats
Mon Trsor and Mon Dsert, de eigenaar van het terrein, heeft plannen om Mare aux Songes om te vormen tot een themapark over de dodo. Belangrijke plekken die nog niet zijn opgegraven zullen niet bebouwd worden en daardoor toegankelijk blijven voor toekomstig onderzoek.