The dodo(team) has landed! Dodo-expeditie 2009

15 juli 2019
Dodo

Kenneth Rijsdijk - 7juli 2009 - Vanmorgen in de ochtend zijn Hanneke, John, Mikel, Arike en Dagmar aangekomen. We hebben gezellig ontbeten en gaan vanmiddag met het team aan de slag!
 

Volg onze verhalen

Bij Naturalis zijn we dag en nacht bezig om de collectie aan te vullen als rijksmuseum, academisch onderzoeksinstituut en erfgoedinstelling.

FacebookTwitterInstagramYouTube

De afgelopen dagen hebben Perry, Rene en ik de voorbereidingen getroffen voor het veldwerk. Na een nachtelijke vlucht zijn Rene en ik afgelopen donderdag aangekomen op Mauritius. Het is winter in Mauritius, dat kun je merken aan de Mauritianen die gekleed gaan in truien en mutsen op hebben. Voor ons is het echter heerlijk weer, een windje en een graad of 22-25. We werden weer verwelkomt door onze vrienden van MTMD, het suikerrietbedrijf dat het gebied bezit van het dodo massagraf. Ons doel was om de opgraving voor te bereiden zodat we dinsdag zouden kunnen beginnen met de opgraving als de rest van het dodoteam is gearriveerd. Met Roger de voertuigenmanager stemden we af wat we de komende dagen nodig hadden en bestelden we o.a. een 5 kilowatt generator voor de pomp. Ik was met Rene naar de Mare aux Songes gegaan om de maten op te nemen van de dodo-polder, zodat hij een platform kon bouwen waarop we kunnen werken als we gaan opgraven. We gingen vroeg naar bed want de dag daarna, vrijdagochtend moesten we alweer vroeg aan de slag.

Om half zeven 's ochtends zijn we vrijdag in Mare aux Songes begonnen met drie mensen van MTMD en een bosmaaier om onze dodo-polder toegankelijk te maken en een werkplek te creëren. Alles was in de Mare aux Songes helemaal overwoekerd met struiken sinds vorig jaar oktober, dus die moesten worden weggekapt. Ondertussen was Perry gearriveerd. Aan het einde van de dag zijn we gaan snorkelen in Blue Bay, heerlijk verfrissend om het zweet af te zwemmen en prachtige vissen gezien!

Zaterdag kwam onze generator aan en zijn we naar Mare aux Songes gegaan om de pomp te testen. We lieten de pomp in de dodo-polder zakken en binnen 10 minuten hadden we hem leeg gepompt (60 cm bij 210 cm bij 170 cm water). Een superpomp. Tot onze verrassing werden we verwelkomt door twee forse palingen die zich genesteld hadden in de dodo-polder. Daarna ben ik met Perry bronnen in de omgeving van de Mare aux Songes gaan bekijken. We discussieerden over welke andere drinkplaatsen voor de dodo er nu nog meer in de buurt van de Mare aux Songes lagen, 4000 jaar geleden?

We vonden aan de kust nog een zeer interessante opeenvolging van gesteenten. Mauritius bestaat uit lava, aan de kust komen echter lokaal versteende strandzanden voor die zijn neergelegd door de oceaan 120 duizend jaar geleden, toen de zeespiegel 10 meter hoger stond dan tegenwoordig. Wij vonden echter zanden die gesmolten en gebakken waren in de lava, kussenlava. Stroomde de lava 120 duizend jaar geleden in de zee? vroegen wij ons af. Geologisch erg interessant en curieus, kent u misschien vergelijkbare situaties?

Zondagochtend heeft Perry zijn divers (meetinstrumenten die elk uur de grondwaterstand meten en opslaan) uit de grondwatermeetpunten gehaald om deze thuis op de computer uit te lezen. Ondertussen was Rene met de timmerman van MTMD Clark hout aan het verzagen voor een platform en een grote werktafel. 's Middags ben ik met Perry naar Palmar gegaan (een plaatsje dicht bij de kust in het NW van Mauritius) om te kijken naar freatomagmatische explosiekraters. Dit zijn grote > 20 meter diepe gaten in de lava, met een diameter van 100 meter die zijn ontstaan toen lava snel afkoelde toen het de zee instroomde. Door de plotselinge afkoeling werd het gas uit de lava geperst waardoor het explodeerde. Nu zijn deze gaten opgevuld met water of veen. En van deze gaten, Mare Planche, is helemaal opgevuld met zwart vormeloos veen (voor de liefhebbers: gyttja). Perry stapte in het veen en zakte er tot zijn knieën in, hij had geluk want de zwarte brei bleek minstens 5 meter diep te zijn! Voor de specialisten aquatisch ecologen onder ons: superinteressant! Met de EC meter mat Perry de geleidbaarheid van het water als maat voor het zoutgehalte. Dat bleek 6,7 mS/cm te zijn, een indicatie voor brakwater. Wij vragen ons af hoeveel er bekend is van geïsoleerde brakwater ecosystemen op land? Maar we zagen ook een zeer grote rijkdom aan watervlooien, kleine insectjes en slakjes. Wij speculeren dat de zwarte brei in de afwezigheid van planten-detritus, bestaat uit dode micro-organismen zoals plankton, diatomeëen, etc. Ons viel de afwezigheid van waterplanten, vissen en watervogels op (trofische hogere predator niveaus ontbreken in brakwater setting: daardoor onbelemmerde bloei van plankton etc?). Door dit soort meer-systemen te onderzoeken, kunnen we misschien ook beter begrijpen wat zich in de Mare aux Songes afspeelde meer dan 4000 jaar geleden voordat de dodo's massaal stierven

Gisteren maandag arriveerden Julian en Selvino. Gezamenlijk hebben we laatste voorbereidingen in de dodo-polder verricht die we optimistisch herdoopt als de dodo tombe. Rene heeft het platform gemaakt en een prachtige grote werktafel gemaakt waarop we kaarten kunnen maken in het veld. Perry heeft zijn divers uitgelezen, en constateerde dat twee weken geleden 20 cm water stond in de Mare aux Songes, en 4 weken geleden maar liefst 40 cm! In dat laatste geval zouden we niet hebben kunnen werken, omdat we dan de hele Mare aux Songes zouden moeten leegpompen! Maar nu staat het grondwater gelukkig laag.

Straks komen de tentenbouwers om een grote tent (10 bij 15 meter) neer te zetten over de dodo-polder zodat we niet in de brandende zon hoeven te werken. Dan installeren we de zeeftafel en kan het avontuur beginnen, het uitgraven van de dodo tombe!