Vreemd speenkruid in Nederland

Vreemd speenkruid met vruchtjes (Foto: Stef van Walsum) 

Voorjaar 2022: Onderzoeker Ed Stikvoort doet veldwerk en is op zoek naar ‘vreemd speenkruid’: een zeldzame plantensoort die met bolgewassen vanuit Zuid- en West-Europa Nederland is binnengekomen, en die verschilt van ‘gewoon speenkruid’. Tijdens zijn onderzoek stuit Ed op planten die kenmerken van beide soorten hebben. Een nieuwe soort, of is er sprake van hybridisatie? Tijdens dit stageproject probeer je een antwoord te vinden op deze vraag.

Gewoon speenkruid met okselknolletjes (Foto: Hanneke Waller)
Gewoon speenkruid met okselknolletjes (Foto: Hanneke Waller)

Begeleiders

Leni Duistermaat

Contact

Leni.Duistermaat@naturalis.nl

Periode en duur

Januari – juli (4-6 months).

Studie en niveau

Biology. Dit project is geschikt voor 1 MSc Student of 2 BSc studenten.

Achtergrond
en context

Het ‘vreemd speenkruid’ (Ficaria ambigua) is een zeldzame, niet ingeburgerde soort die met bolgewassen vanuit Zuid- en West-Europa is binnengekomen en naar het schijnt vooral op buitenplaatsen wordt aangetroffen (Heukels’ Flora ed. 24, p. 312; verspreidingsatlas). Er zijn inmiddels in Nederland planten aangetroffen die zowel kenmerken van ‘vreemd speenkruid’ vertonen als van ‘gewoon speenkruid’.

Doelstellingen

Het doel van dit stageproject is om uit te zoeken of er in Nederland sprake is van hybridisatie tussen ‘vreemd’ en ‘gewoon speenkruid’, of dat er nog één (of meer) soorten speenkruid in ons land voorkomen.
 

Materiaal
en methode

Om een antwoord te vinden op de onderzoeksvraag zal je van speenkruidplanten de fertiliteit van het stuifmeel en zaden onderzoeken, de hoeveelheid DNA in de celkern bepalen en de morfologie van de planten. De planten bloeien vanaf januari tot maart (of april), afhankelijk van het weer. Je gaat dan ook in die periode zelf veldwerk doen op basis van de meldingen van ‘vreemd speenkruid’ in waarneming.nl, maar de verwachting is dat je ook levend materiaal toegestuurd krijgt.

Vereisten

Affiniteit met botanie; ervaring op het gebied van flora en veldonderzoek is een pré.

Referenties

Veldkamp, J.-F. 2015. De nomenclatuur van Speenkruiden (Ficaria verna Huds. s.l., Ranunculaceae). Gorteria 37: 84-116. [https://natuurtijdschriften.nl/pub/568893]

Zonneveld, B. 2015. De verschillende genoomgewichten van Europese Ficaria Huds. (Ranunculaceae) duiden op acht soorten. Gorteria 37: 118-139. [https://natuurtijdschriften.nl/pub/568895/]