Nederlandse natuur beter herkend dan ooit ARISE kent alle soorten

5 november 2025
Monsters nemen in het veld Credit Taco van der Eb

Alle Nederlandse soorten herkennen - op alle denkbare manieren. Vanaf volgende week kan iedereen gebruik maken van ARISE, de onderzoeksvoorziening die dat mogelijk maakt. 

Volg onze verhalen

FacebookInstagramYouTube

Infrastructuur
voor onderzoek

Intelligente vogelhuisjes die bijhouden wat de kuikentjes te eten krijgen. Microfoons die diergeluiden op naam helpen brengen. Een DNA-databank die tienduizenden Nederlandse soorten kan herkennen aan hun erfelijk materiaal. Dat allemaal - en nog veel meer - is ARISE, de onderzoeksinfrastructuur die alle Nederlandse soorten kent en herkent. 

Soorten
herkennen

Als je iets doet waarvoor het belangrijk is om soorten op naam te kunnen brengen, dan is er vanaf dinsdag 11 november een nieuw stuk gereedschap beschikbaar. Of je nou een soortenspecialist bent en wilt weten of je een nieuwe soort hebt ontdekt, of een ecoloog bent die de biodiversiteit in een gebied in kaart wil hebben, of een computerwetenschapper die slimmere AI’s voor soortherkenning wilt bouwen; ARISE is er voor jou. 

Credit: Daniel Silva David Lopes
Welletje met mijt

Natuur
in crisis

Vanaf die dag kan iedereen die dat wil inloggen op het platform, en gebruik maken van de mogelijkheden voor DNA, sensorbeheer, AI-soortherkenning en meer. ‘Het is crisis in de natuur’, vertelt programmamanager Elaine van Ommen Kloeke, ‘en als we die willen aanpakken, hebben we de best mogelijke informatie nodig over welke soorten waar voorkomen. Dankzij Arise kan die informatie er komen: we maken biodiversiteit meetbaar met de nieuwste technologie; bijna realtime en op grote schaal.’

Diopsis opname
Credit Rotem Zilber

Bouwsteen
voor meer

Voor Naturalis is de lancering van ARISE een belangrijke mijlpaal. ‘Het is namelijk de eerste stap in onze ambitie om de hele Nederlandse natuur in kaart te hebben’, legt wetenschappelijk directeur prof. dr. Vincent Merckx uit. ‘Ons andere werk aan bijvoorbeeld het meten van DNA-sporen in grond, water en lucht, of aan een netwerk voor geautomatiseerde natuurmonitoring, borduurt voort op dit werk.’ 

Soortherkenning
Credit Taco van der Eb

Onmisbare
bijdrage

De hoofdonderzoeker van ARISE, prof. dr. Koos Biesmeijer, benadrukt de onmisbare rol van vrijwilligers bij het tot stand komen van de infrastructuur. ‘Onze DNA-bibliotheek was er niet gekomen zonder de bijna tweehonderd experts die ons geholpen hebben met het verzamelen van de soorten. Onze AI voor geluiden werkt omdat mensen van over de hele wereld geluiden opnamen, en de soorten-beeldherkenning van Naturalis is van wereldklasse omdat een klein leger aan vrijwilligers helpt met de validatie. Nederland is gezegend met zoveel mensen die zich in willen zetten voor kennis van de natuur.’ 

Meer informatie

Dit is een persbericht van Naturalis Biodiversity Center, mede namens de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Twente en het Westerdijk Instituut. 

De bouw van ARISE is een gezamenlijk project van deze instellingen, gefinancierd door de Nationale Roadmap Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuren van NWO. 

De bovenstaande beelden en aanvullend film- en fotomateriaal zijn terug te vinden in deze persmap. Zij mogen kostenloos gebruikt worden bij vermelding van de credits die in de bestandsnaam staan. 
 

Gerelateerde
informatie

Janus G3 robot

eDentity: een nationale eDNA-infrastructuur

Stel je een wereld voor waarin we snel en kostenefficiënt alle soorten in één enkel monster kunnen identificeren. Het eDentity-programma van Naturalis ontsluit de kracht van eDNA-analyse voor geavanceerde biomonitoring, door schaalbare DNA…
Lees meer